Polskie prawo dopuszcza przypadki w których osoba bez skierowania a także wbrew swojej woli może zostać poddana leczeniu czy też zostać umieszczona na obserwacji w szpitalu psychiatrycznym.
Przyjmuje się, że zdrowie psychiczne jest fundamentalnym dobrem osobistym człowieka, a ochrona praw osób z zaburzeniami psychicznymi Wobec tego muszą zostać spełnione szczególne warunki by wbrew własnej woli trafić na leczenie do szpitala psychiatrycznego. Mechanizmy przymusowego skierowanie do szpitala psychiatrycznego muszą gwarantować osobom z zaburzeniami psychicznymi ochronę ich praw oraz poszanowania sfery ich wolności i godności osobistej,
W nagłych przypadkach, w szczególności w przypadku braku możliwości uzyskania pomocy lekarskiej przed zgłoszeniem się do szpitala, osoba z zaburzeniami psychicznymi może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego.
Do takich nagłych przypadków należą następujące sytuacje:
-
Nagłe przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub osoby upośledzonej umysłowo niezdolnej do wyrażeni zgody.
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub osoby upośledzonej umysłowo niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego i leczenia następuje po uzyskaniu zgody Sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby. W przypadkach nagłych takie przyjęcie może nastąpić bez zgody właściwego sądu opiekuńczego. Po umieszczeniu w szpitalu należy niezwłocznie się zwrócić do właściwego sądu rodzinnego o udzielenie zgody.
-
Przyjęcie do szpitala osoby chorej psychicznie gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to,że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.
Osoba chora psychicznie może byś przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez wymaganej zgody wtedy, gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.
-
Przyjęcie na przymusową obserwację
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego może nastąpić bez zgody osoby, której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych istnieje bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia takiej osoby, a zachodzi wątpliwość czy ta osoba jest chora. Maksymalny czas pobytu w szpitalu na takiej obserwacji nie może trwać dłużej niż 10 dni.
-
Nagłe przyjęcie do szpitala psychiatrycznego – procedura
O przyjęciu do szpitala psychiatrycznego w powyżej wskazanych przypadkach, postanawia lekarz wyznaczony do tej czynności po osobistym przeprowadzeniu badania i zasięgnięciu w miarę możliwości opinii drugiego lekarza psychiatry albo psychologa. Takie przyjęcie do szpitala wymaga zatwierdzenia przez ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) w ciągu 48 godzin od chwili przyjęcia. Kierownik szpitala zawiadamia o powyższym właściwy ze względu na siedzibę szpitala sąd opiekuńczy w ciągu 72 godzin od chwili przyjęcia. Sąd po otrzymaniu takiego powiadomienia decyduje o zasadności takiego przyjęcia a w razie stwierdzenia, że pobyt tej osoby w szpitalu psychiatrycznym jest oczywiście bezzasadny, zarządza natychmiastowe wypisanie ze szpitala i niezwłocznie zawiadamia o tym szpital.
Źródła:
- Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 685)https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19941110535/U/D19940535Lj.pdf
- Kodeks postępowania cywilnego z dnia 17 listopada 1964 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1460)