Istnienia chorób psychicznych oraz zaburzeń coraz śmielej przenika do codziennej rzeczywistości. W odbiorze społecznym choroba psychiczna czy zaburzenia psychiczne przestają powoli byś traktowane jako coś wstydliwego i przestają byś traktowane jako społeczne tabu. Nie zmienia to faktu, że choroba psychiczna czy też zaburzenie psychiczne stanowi poważne wyzwanie dla osoby dotkniętej tym stanem, a także dla osób najbliższych.
Chory psychicznie czyli tak naprawdę kto?
Na gruncie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 685) wyróżnia się następujące kategorie osób z zaburzeniami psychicznymi:
- osoby chore psychicznie (wykazujące zaburzenia psychotyczne),
- osoby upośledzone umysłowo,
- wykazujące inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy medycznej zaliczane
są do zaburzeń psychicznych, a osoby te wymagają świadczeń zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym lub społecznym.
Gdzie szukać pomocy?
Poszukując pomocy dla osoby zaburzonej psychicznie należy niezwłocznie wybrać się do lekarza w celu uzyskania profesjonalnej pomocy lekarskiej. Lekarz dokona diagnozy lekarskiej oraz zaproponuje indywidualne leczenie nierzadko zalecając bieżące wsparcie leczenia poprzez stosowanie terapii u psychologa czy terapeuty. Trzeba pamiętać, że przy doborze rodzaju i metod postępowania leczniczego lekarz musi brać pod uwagę nie tylko cele zdrowotne, ale także interesy oraz inne dobra osobiste osoby z zaburzeniami psychicznymi w celu osiągnięcia poprawy stanu zdrowia pacjenta w sposób najmniej dla niego uciążliwy. Może się okazać, że lekarz uzna za konieczne skierowanie pacjenta na leczenie do szpitala psychiatrycznego.
Niezbędna zgoda do dobrowolnego leczenie pacjenta w szpitalu psychiatrycznym.
Poddanie się leczeniu psychiatrycznemu podobnie jak skorzystanie z innych świadczeń medycznych jest zasadniczo dobrowolne i może nastąpić wyłącznie za zgodą osoby leczonej. To od woli pacjenta zależy czy skorzysta z wystawionego skierowania oraz czy podejmie zalecone leczenie. Istnieją jednak przypadki kiedy można skierować pacjenta na przymusowe leczenie wbrew jego woli.
Skierowanie na leczenie do szpitala psychiatrycznego oraz termin ważności skierowania.
Skierowanie do szpitala psychiatrycznego lekarz może wydać wyłącznie na podstawie uprzedniego osobistego zbadania pacjenta. Skierowanie jest wydawane w dniu badania, a jego ważność wygasa po upływie 14 dni od daty wystawienia.
Czy to oznacza że jeżeli w ciągu 14 dni od daty wystawienia skierowania pacjent straci możliwość skorzystania
z leczenia w szpitalu? Odpowiedź brzmi nie.
Okres ważności takiego skierowania ulega przedłużeniu o czas oczekiwania na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego pod warunkiem wpisania na listę oczekujących na udzielenie świadczenia, tj. tak zwanej „kolejki” w terminie 14 dni od dnia wystawienia skierowania.
Nagłe przyjęcie do szpitala psychiatrycznego za zgodą pacjenta.
Dopuszcza się także by bez skierowania w nagłych przypadkach, w szczególności w przypadku braku możliwości uzyskania pomocy lekarskiej przed zgłoszenie się do szpitala, osoba z zaburzeniami psychicznymi może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego, za jej pisemną zgodą,
Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego małoletnich oraz osoby całkowicie ubezwłasnowolnione.
Leczenie w szpitalu psychiatrycznym pacjenta małoletniego tj. takiego który nie ukończył jeszcze osiemnastego roku życia skierowanie lub osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie może nastąpić wyłącznie za pisemną zgodą jej przedstawiciela ustawowego.
Co ciekawe ustawa o zdrowiu psychicznym wprowadza szczególną procedurę dotyczącą zgód na leczenie małoletnich, którzy ukończyli 16 rok życia oraz dla osób pełnoletnich całkowicie ubezwłasnowolnionych.
W tym szczególnym przypadku przy przyjęciu do szpitala tej szczególnej kategorii pacjenta, konieczne jest uzyskanie zgody na przyjęcie w szpitalu od przedstawiciela ustawowego oraz samej osoby umieszczanej . W sytuacji sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia do szpitala psychiatrycznego tej osoby i jej przedstawiciela ustawowego, zgodę na przyjęcie do szpitala wyraża sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby.
Źródła:
- Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 685) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19941110535/U/D19940535Lj.pdf
- Kodeks postępowania cywilnego z dnia 17 listopada 1964 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1460) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19640430296