W dzisiejszych czasach rozwody to niestety codzienność. Decyzja o rozwodzie jest dla wielu jedną z trudniejszych w życiu, nie tylko ze względów emocjonalnych, ale choćby z tej przyczyny, że dla sporej części osób jest to pierwszy kontakt z sądem. Małżonkowie decydując się na rozwód powinni mieć jednak świadomość, że aby sąd mógł orzec rozwód muszą zostać spełnione łącznie dwie przesłanki – tj. musi nastąpić „zupełny” i „trwały” rozkład pożycia małżeńskiego, przy jednoczesnym braku przesłanek negatywnych tj. okoliczności, które ustawodawca postanowił objąć ochroną.
Podstawą do orzeczenia rozwodu przez sąd jest spełnienie dwóch warunków, tzn. rozkład pożycia małżeńskiego musi być, więc zupełny i trwały.
Pożycie małżeńskie – a co to takiego jest ?
Pożycie małżeńskie składa się z trzech elementów, a właściwie trzech rodzajów więzi, które powinny łączyć małżonków w małżeństwie tj. więzi
- emocjonalnej – uczuciowej (miłość, szacunek, zaufanie);
- fizycznej;
- gospodarczej.
Kiedy, więc mamy do czynienia z rozkładem pożycia małżeńskiego?
Rozkład pożycia małżeńskiego ma miejsc wówczas, gdy między małżonkami następuję osłabienie lub zanik, którejkolwiek z wyżej wskazanych więzi. Najdonioślejszy, w tym zakresie jest brak więzi uczuciowej (nierzadko przesądza o tym, że rozkład pożycia jest trwały). Nie oznacza to jednak, że strony muszą czuć względem siebie wrogość, czy nienawiść. Sąd nie odmówi rozwodu, gdy małżonkowie, utrzymują poprawne relacje np. ze względu na dobro swoich wspólnych małoletnich dzieci.
Kiedy rozkład pożycia małżeńskiego jest zupełny i trwały?
Z zupełnym rozkładem pożycia małżeńskiego, mam do czynienia wówczas, gdy żadna z ww. więzi już nie istnieje. Rozkład pożycia jest natomiast trwały, gdy mając na względzie okoliczności sprawy z dużym prawdopodobieństwem sąd może stwierdzić, że powrót do pożycia małżonków nie nastąpi.
Uwaga ! Co istotne !
W orzecznictwie SN i doktrynie dopuszcza się sytuacje, kiedy któraś z tych więzi, a zwłaszcza więź gospodarcza, szczątkowo istnieje, a pomimo tego uznajemy, że rozkład pożycia małżeńskiego ma charakter zupełny np. w sytuacji gdy istnienie tej więzi jest tzw. „złem koniecznym,” a strony są niejako są przymuszone do jej utrzymywania.
Kiedy sąd nie może orzec rozwodu pomimo, że rozkład pożycia małżeńskiego jest zupełny i trwały?
Sąd nie może orzec rozwodu mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego w sytuacji, gdy:
- wskutek rozwodu mogłoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci,
- orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,
- rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładowi pożycia małżeńskiego, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód, albo gdy drugi małżonek nie wyraził zgody na rozwód, ale brak zgody jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego.
Źródło: Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640090059/U/D19640059Lj.pdf